“Τακτοποιήσεις” αντί για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στην υγεία

«Μετά και την ακρόαση των φορέων εχθές, ισχυροποιήθηκε η πεποίθησή μου, ότι με το παρόν νομοσχέδιο η κυβέρνηση δεν προχωράει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, αλλά προσπαθεί να τακτοποιήσει με μικρές και μεγάλες χαριστικές διατάξεις» τόνισε ο κ. Ιάσονας Φωτήλας, βουλευτής Αχαΐας και Αναπληρωτής Τομεάρχης Υγείας της Νέας Δημοκρατίας, στην κατ’ άρθρο συζήτηση του πολυνομοσχεδίου για την υγεία στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής.

Ο κ. Φωτήλας αναφέρθηκε στην αυστηροποίηση των κριτηρίων για τη λειτουργία των ιδιωτικών κλινικών που θα οδηγήσει σε κλείσιμο τις 30 από τις 90 και σε απόλυση πολλούς εργαζόμενους. Επίσης, όσον αφορά στη σύσταση του νέου Οργανισμού για τη δημόσια υγεία, επισήμανε ότι όλοι οι αντίστοιχοι οργανισμοί της Ευρώπης λειτουργούν ως ΝΠΙΔ λόγω της ευελιξίας που χρειάζεται να έχουν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που σχετίζονται με σοβαρές περιπτώσεις απειλής της δημόσιας υγείας – κάτι που στη διαβούλευση είχε τονίσει και ο ίδιος ο σύμβουλος του κ. Ξανθού. Όσον αφορά στη σύσταση του Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών – που αποτελεί ένα νέο, πλήρες ελεγχόμενο κέντρο για την εξυπηρέτηση των στενών κομματικών επιδιώξεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – δεσμεύτηκε ότι η ανάπτυξή του θα είναι από τις πρώτες παρεμβάσεις της Νέας Δημοκρατίας στην πολιτική υγείας της χώρας. Στο θέμα των χώρων εποπτευόμενης χρήσης – στο οποίο είναι θετικός – επισήμανε την έλλειψη νομικής θωράκισης όπως ήρθε η διάταξη από την κυβέρνηση. Τέλος, απόρησε με την «αριστερή ευαισθησία» της κυβέρνησης να καλύψει τη δαπάνη για τα νομικά έξοδα της διοίκησης του ΕΚΑΒ – φωτογραφίζοντας τον πρώην διοικητή του ΕΚΑΒ που έλειπε διακοπές την ώρα που 100 πολίτες έχαναν τη ζωή τους στο Μάτι – αλλά όχι των εργαζομένων.

Δείτε το βίντεο της ομιλίας:

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε,

Κύριοι Υπουργοί,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Μετά και την ακρόαση των φορέων εχθές, ισχυροποιήθηκε η πεποίθησή μου, ότι με το παρόν νομοσχέδιο η κυβέρνηση δεν προχωράει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, αλλά προσπαθεί να τακτοποιήσει με μικρές και μεγάλες χαριστικές διατάξεις, που μερικές εξ αυτών μάλιστα μεγαλύτερα προβλήματα θα προκαλέσουν από αυτά που θα λύσουν.

Αυτό, δε σημαίνει, και το τόνισα και στη συζήτηση επί της αρχής, ότι μερικές διατάξεις δεν είναι σε σωστή και θετική κατεύθυνση και έπρεπε να προχωρήσουν οι σχετικές αλλαγές, όπως τα Μητρώα Ασθενών, ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Ασθενούς στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, οι ρυθμίσεις που προωθούν τη λειτουργία της Επιτροπής Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας καθώς και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης. Και αυτές, όμως, είτε προχωρούν με μεγάλη καθυστέρηση είτε προκαλείται ένα πραγματικό αλαλούμ – όπως για παράδειγμα, με την πλατφόρμα των μητρώων ηπατίτιδας και χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας που υπήρχαν στον ΕΟΠΥΥ και τώρα μεταφέρεται η αρμοδιότητα επεξεργασίας τους στο Υπουργείο Υγείας.

Εμείς, σε αντίθεση με εσάς, κύριε Υπουργέ και το κόμμα σας, θα στηρίξουμε τις όποιες θετικές παρεμβάσεις και δε θα καταψηφίσουμε τα πάντα, όπως κάνατε όταν ήσασταν στην αντιπολίτευση. Να δούμε ξανά σε λίγους μήνες τι θα κάνετε, πάλι από την αντιπολίτευση.

Σχετικά με το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου και τα άρθρα 1 έως 47, για το πλαίσιο λειτουργίας των ιδιωτικών κλινικών, οι διατάξεις του άρθρου 3 που δεν χορηγούν άδεια ιδιωτικής κλινικής ακόμα και σε πρόσωπο που έχει καταδικαστεί πρωτόδικα σε κακούργημα ή πλημμέλημα με ποινή μέχρι ένα έτος, δεν έχει λογική. Ο συσχετισμός δεν θα πρέπει να αφορά στο ύψος της ποινής, αλλά στο είδος του εγκλήματος.

Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που θα εμπλακεί σε ένα τροχαίο ατύχημα, το οποίο, θα είναι θανατηφόρο και μπορεί να συμβεί στον οποιονδήποτε, δεν μπορείς να του πεις ότι δεν μπορεί να ανοίξει κλινική, γιατί είχε ένα τροχαίο ατύχημα. Επίσης, θεωρούμε πιο λογικό ότι πρέπει να υπάρχει μια τελεσίδικη απόφαση, γιατί υπάρχει και το τεκμήριο της αθωότητας, για κακουργήματα και για συγκεκριμένα πλημμελήματα που θα τα καθορίσουμε μαζί και θα τα βρούμε.

Η διάταξη του άρθρου 8 που αυστηροποιεί τα κριτήρια για τη λειτουργία των εν θέματι κλινικών, επιμένουμε ότι θα οδηγήσει σε κλείσιμο τις 30 από τις 90 κλινικές που λειτουργούν, δηλαδή, το ένα τρίτο. Πιο λογικό μου φαίνεται οι κλινικές που ήδη λειτουργούν νόμιμα να μην κλείσουν, εφόσον δε συνδέονται λειτουργικά με άλλες χρήσεις εντός των κτιρίων και έχουν δικό τους κλιμακοστάσιο, ανελκυστήρες, κλιματισμό.

Επίσης, με τη ρύθμιση του άρθρου 13, παράγραφος 3, που προβλέπει πως οι εργαζόμενοι – και οι επιστημονικά υπεύθυνοι ιατροί αλλά και οι εφημερεύοντες ιατροί – παρέχουν υποχρεωτικά τις υπηρεσίες τους, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Αυτή η διάταξη γεννά ένα πρόβλημα, ιδιαίτερα για τις μικρές ιδιωτικές κλινικές, γιατί δεν μπορεί να θεσπιστεί συγκεκριμένο ωράριο εργασίας για τους ιατρούς σαν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι μιας οποιοσδήποτε υπηρεσίας γραφείου. Οι επιπλοκές στον ασθενή στην κλινική μπορούν να συμβούν οποτεδήποτε μέσα σε όλο το εικοσιτετράωρο. Δηλαδή, αν έχει κάνει το οκτάωρο του, πως θα τον φωνάξουμε; Θα θεωρηθεί ότι έρχεται παράτυπα εκτός ωραρίου στην κλινική.

Επίσης, δεν πήραμε απάντηση για τα μηχανήματα που αναφέρονται στο παράρτημα ότι πρέπει να υπάρχουν στις ιδιωτικές κλινικές και που αποτελούν πραγματικά μια αντιγραφή των Προεδρικών Διαταγμάτων πριν είκοσι και τριάντα χρόνια, με μηχανήματα που δεν υπάρχουν πια, που έχουν αλλάξει, που έχουν εκσυγχρονιστεί. Πρέπει να εκσυγχρονιστεί όλος αυτός ο πίνακας.

Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου, σε σχέση με τη δημιουργία του νέου Οργανισμού για τη δημόσια υγεία που θα αντικαταστήσει το ΚΕΕΛΠΝΟ, υποστηρίζω ότι επί της ουσίας καμία μεταρρύθμιση δεν γίνεται. Το μόνο που αντικαθιστάτε είναι το παλιό, όπως το λέτε εσείς, με το παλαιότερο, όπως λέω εγώ, ότι θα αποδείξει η καθημερινότητα. Γιατί το πρόβλημα στο ΚΕΕΛΠΝΟ δεν ήταν η λειτουργία του, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Άλλωστε, αν δείτε αντικειμενικά την πείρα από τη λειτουργία αντίστοιχων Οργανισμών σε χώρες της Ευρώπης και εκεί, λειτουργούν ως Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, ακριβώς γιατί γνωρίζουν ότι η δημόσια υγεία χρειάζεται ευελιξία, ώστε να μπορούν άμεσα οι φορείς προάσπισης της να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που σχετίζονται με σοβαρές περιπτώσεις απειλής της δημόσιας υγείας, όπως της γρίπης, διαφόρων λοιμώξεων από κουνούπια, καταστροφών, όπως το Μάτι κ.α.

Διότι, στην Ευρώπη αναγνωρίζουν ότι δεν χρειάζονται δυσκίνητοι και γραφειοκρατικοί μηχανισμοί με χαρακτηριστικά που παραπέμπουν στο μεσοπόλεμο. Είναι απαραίτητες δομές, με σχετική αυτονομία που άμεσα θα μπορούν να κινητοποιήσουν το ιατρικό επιστημονικό προσωπικό προς όφελος των πληγέντων συνανθρώπων.

Εσείς, όμως, δυστυχώς, δέσμιοι ιδεοληψιών, το μετατρέπετε σε ΝΠΔΔ, γνωρίζοντας πολύ καλά τα προβλήματα που θα προκύψουν από την κατά τέτοιο τρόπο λειτουργία του στο επιχειρησιακό σχέδιο του Οργανισμού. Πριν βιαστείτε να πείτε ότι αυτά τα λέω, γιατί είμαι Ν.Δ. και θέλω το «αμαρτωλό» ΚΕΕΛΠΝΟ κ.τ.λ. και επειδή μας ακούει και ο κόσμος, να σας διαβάσω τι λέει ένας επιστήμονας, ο κ. Τάκης Παναγιωτόπουλος. Νομίζω ότι τον γνωρίζετε, κύριε Υπουργέ. Είναι σύμβουλος σας ή ήταν μέχρι πρότινος τουλάχιστον και εξαίρετος.

Λέει λοιπόν: «ο χαρακτήρας του νέου οργανισμού του ΕΟΔΥ που φτιάχνεται ως ΝΠΙΔ θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του οργανισμού ως επιστημονικού φορέα και την αναγκαία ευελιξία του για την αντιμετώπιση συμβάντων δημόσιας υγείας. Ο χαρακτήρας του ως ΝΠΙΔ, με συστηματική λογοδοσία οικονομική και ουσιαστική, είναι νομίζω πιο κατάλληλος» και τα λέει στην δημόσια διαβούλευση τώρα που έγινε το 2018 κι εγώ τα συνυπογράφω όλα αυτά, αλλά δεν είναι δικός μου σύμβουλος, είναι δικό σας σύμβουλος, εκτός και αν είναι τώρα πλέον φιλελεύθερος και ακραίος κι αυτός.

Ας σοβαρευτούμε και ας μιλήσουμε επί της ουσίας, για την καλύτερη προάσπιση της δημόσιας υγείας, ας αφήσουμε τώρα τα περί «αμαρτίας», γιατί δεν πείθουμε ούτε καν τους συμβούλους μας. Επίσης, να πάψουμε να χρησιμοποιούμε ως επιχείρημα για την κατάργηση του ΚΕΛΠΝΟ, την πολυνομία σε συνδυασμό με τη μη έκδοση μέχρι σήμερα του Προεδρικού Διατάγματος, με τον αναγκαίο εσωτερικό κανονισμό του Κέντρου, που θα μπορούσε να είχε γίνει πριν από χρόνια, αλλά είπαμε, άλλοι ήταν οι στόχοι και μπροστά σε αυτούς δεν διστάσατε να κάνετε και παρανομίες. Γιατί το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει μπει στο δημόσιο λογιστικό από το 2017 και δεν νοείται να κάνουμε απευθείας αναθέσεις σε ιδιωτική εταιρεία Security για 8 εκατομμύρια ευρώ, δεν νοείται να κάνουμε προσλήψεις προσωπικού έξω από κάθε διαδικασία, κανονική διαδικασία ΑΣΕΠ και όχι εποπτεία ΑΣΕΠ.

Και κύριε Υπουργέ, δε θέλω κατά τη συζήτηση αυτού του πολυνομοσχεδίου να σας υπενθυμίσω τους τρόπους κάλυψης των αναγκών των προσφύγων με αναισθησιολόγο, που θα έπρεπε να πάει να κάνει τι; Δεν θέλω να προχωρήσω περαιτέρω, σταματάω, γιατί θα μπω σε ονόματα κ. Υπουργέ.

Τάζετε τώρα πως θα υπάρξει μια αυτοδίκαιη μετάταξη των υπαλλήλων – διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού – στο νέο Οργανισμό και εγείρονται τεράστια ερωτήματα εάν τελικά αυτό θα ισχύσει για το σύνολο τους, αφού θα πρέπει να προηγηθεί Υπηρεσιακό Συμβούλιο. Γι’ αυτό ζητάμε να μας δώσετε την επικαιροποιημένη έκθεση της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής σχετικά με το νέο Οργανισμό που δημιουργείται, ώστε να δούμε τις παρατηρήσεις που κάνει σχετικά με τις θέσεις εργασίας.

Ειδικά για το Εθνικό Ινστιτούτο Νεοπλασιών που δημιουργείται, αναρωτήθηκα και στην επί της αρχής ομιλία μου, για ποιο λόγο δεν το κάνετε και αυτό ΝΠΔΔ όπως το ΚΕΕΛΠΝΟ αλλά το κάνετε ΝΠΙΔ; Επιμένω ότι παραλάβατε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της κυβέρνησης, το 2015 έναν Οργανισμό που είχε χρηματοδότηση με πόρους του ΕΣΠΑ και στο χρονικό διάστημα μέχρι τα τέλη του Φλεβάρη του 2016, καταγράφηκαν σε αυτό πάνω από 54.000 ασθενείς. Δημιουργήθηκε δε για πρώτη φορά μια αξιόπιστη εθνική βάση δεδομένων για τις νεοπλασίες.

Εσείς μετά την παρέλευση της χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, στο τέλος του 2015, αφήσατε το ΕΑΝ, συνειδητά στην τύχη του να υπολειτουργεί, υποστελεχωμένο και χωρίς προσωπικό με απαραίτητη εκπαίδευση και τεχνογνωσία. Απαξιώσατε ένα Κέντρο για να φτιάξετε ένα νέο, πλήρες ελεγχόμενο για να εξυπηρετείτε και εκεί στενές κομματικές επιδιώξεις και όχι μόνο αυτό, αλλά πολλές δραστηριότητες του, θα υπάγονται πλήρως στις επιδιώξεις του Υπουργού, αφού πολλές αποφάσεις του θα πρέπει να έχουν την έγκριση του και όχι αυτή του Δ.Σ. και είναι ζήτημα εάν θα μπορέσουν να εφαρμοστούν επί της ουσίας αυτά που προβλέπονται για το Ινστιτούτο, λόγω ακριβώς έλλειψης στρατηγικής και επιχειρησιακού σχεδίου.

Οι ενέργειες αυτές κατά τη γνώμη μας αποσκοπούν στο μονοπωλιακό έλεγχο της διαχείρισης των νοσημάτων και την καλλιέργεια εδάφους για ανάπτυξη πρακτικών που αντιστρατεύονται τους κανόνες της βιοηθικής και της ακαδημαϊκής ακεραιότητας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουμε αξιοσημείωτες ερευνητικές επιδόσεις των Ελλήνων επιστημόνων της υγείας, με σημαντικές δημοσιεύσεις, αλλά πάσχουμε σημαντικά στην οργάνωση και ανάπτυξη της ερευνητικής πολιτικής. Και με ρουσφετολογική και αποσπασματική απόπειρα ευκαιριακής αντιμετώπισης του προβλήματος των νεοπλασμάτων, δεν μπορεί να γίνει σοβαρή πολιτική, γιατί όχι απλώς δεν υποστηρίζεται η θέση των χρηστών και των ασθενών από τα νεοπλασματικά νοσήματα, αλλά ούτε καλύπτονται οι ανησυχίες του επιστημονικού δυναμικού και του ιατρικού κόσμου.

Εμείς στη Ν.Δ. δεσμευόμαστε για την ανάπτυξη του Ινστιτούτου για τα νεοπλάσματα, καθώς και των ινστιτούτων για τα μεγάλα νοσήματα εθνικής σημασίας, που θα είναι από τις πρώτες παρεμβάσεις της κυβέρνησης μας στην πολιτική υγείας της χώρας.

Τώρα, στα υπόλοιπα κεφάλια υπάρχει μια σειρά από διατάξεις που αφορούν σε θέματα όπως αυτό με τη δημιουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης των ναρκωτικών. Και εγώ και η Ν.Δ. δεν είμαστε καταρχάς, είμαστε υπέρ της διάταξης. Επισημαίνουμε ότι είναι απαραίτητο να συνδυαστούν και με περαιτέρω δράσεις, που θα βοηθήσουν και θα ωθήσουν στην απεξάρτηση και την επανένταξη του ατόμου, διότι από μόνο του αυτό δεν δημιουργεί όλες αυτές τις προϋποθέσεις.

Επίσης, πρέπει να δούμε, σοβαρά, τι θα γίνει με τη νομιμότητα. Να σας θυμίσω ότι, το πρόγραμμα ΟΔΥΣΣΕΑΣ δεν σταμάτησε γιατί είχε κάποια κυβερνητική εντολή. Το σταμάτησαν οι εισαγγελικές υπηρεσίες. Από τότε μέχρι σήμερα, δεν έχει αλλάξει κάτι, σε νομικό επίπεδο, σε επίπεδο μεταρρύθμισης του ίδιου του Ποινικού Κώδικα.

Άρα και αύριο, τα ίδια προβλήματα θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και πρέπει να το δούμε, πριν από την εφαρμογή του, πώς ακριβώς θα το αντιμετωπίσουμε. Κύριε Υπουργέ, νομοθετικά δε θωρακίσατε το εν λόγω εγχείρημα. Δεν έχει αλλάξει κάτι, κύριε Υπουργέ. Από το 2013 μέχρι σήμερα, δεν άλλαξε κάτι σε επίπεδο Ποινικού Κώδικα, ώστε να θωρακιστεί.

Στο άρθρο 99, δίνετε άδειες επικινδυνότητας διάρκειας 5 ημερών, για κάθε 2μηνο εργασίας, σε χειριστές ακτινολογικών μηχανημάτων, αλλά όχι στους ιατρούς, ούτε στους πυρηνικούς, ούτε στους ακτινολόγους. Αυτό δεν έχει καμία λογική. Επίσης, στο ίδιο άρθρο, αναφέρετε «ράδιο-φυσικούς». Είναι ένας όρος του 1974. Προφανώς, εννοείτε «ακτινο-φυσικούς», διότι και οι ίδιοι δεν αποκαλούνται «ράδιο-φυσικοί». Θέλω να πιστεύω, λοιπόν, ότι εννοείτε τους «ακτινο-φυσικούς». Και το λέω, για να δείξω πώς γίνονται copy- paste. Ας εκσυγχρονιστούμε λοιπόν.

Επιπλέον, είμαστε προφανώς αντίθετοι με την κάλυψη των νομικών εξόδων του Διοικητή και του Δ.Σ. του ΕΚΑΒ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 127, σε περίπτωση δίκης. Όλοι ψυλλιαζόμαστε ποιόν αφορά, κύριε Υπουργέ. Προφανώς αφορά στον πρώην Διοικητή του ΕΚΑΒ, που έλειπε διακοπές, την ώρα που 100 συνάνθρωποί μας, στο Μάτι, έχαναν τη ζωή τους. Και μας κάνει εντύπωση η αριστερή ευαισθησία σας, που καλύπτει τη δαπάνη για τα νομικά έξοδα του Διοικητή, αλλά όχι των εργαζομένων, που διώκονται συχνά. Δεν ξέρω πόσο αριστερό είναι να καλύπτουμε τα έξοδα του Διοικητή, αλλά όχι των εργαζομένων.

Κλείνοντας, δύο λόγια για το θέμα των φαρμάκων. Υπάρχουν διατάξεις που έχουν να κάνουν με τα φάρμακα και τους φαρμακοποιούς, οι οποίες είναι προβληματικές για την επιστημονική αυτονομία του κλάδου και δυσχεραίνουν την απρόσκοπτη παροχή των φαρμάκων στους πολίτες.

Οι προτεινόμενες διατάξεις λειτουργούν στα όρια της τιμωρίας για φαρμακοποιούς, για συνταγογραφικές επιλογές του ιατρού, ακόμη και στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος, δικαίως, θέλει να συνεχίσει την ίδια φαρμακευτική αγωγή, για την χρόνια ασθένεια του.

Σε σχέση, τέλος, με την αξιολόγηση της ιατρικής τεχνολογίας και τα φάρμακα, εδώ υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων, όπως τα γενόσημα και τα βιο-ομοειδή, που πιθανόν να μην είναι απαραίτητο να περνούν από αξιολόγηση για να αποζημιώνονται. Αυτά τα φάρμακα, εξαιτίας ακριβώς της χαμηλότερης τιμής τους, έχουν τη δυναμική να προσφέρουν στους ασθενείς επιπλέον θεραπευτικές επιλογές και να συνεισφέρουν στη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας. Η εξοικονόμηση αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί για την κάλυψη επιπλέον καινοτόμων θεραπειών, προς όφελος των ασθενών.

Επιφυλασσόμαστε για το νομοσχέδιο, μέχρι να έρθει στην Ολομέλεια.

Σας ευχαριστώ.